Hoacyn, kośnik czubaty


Zdumiewające fakty, ciekawostki i rekordy przyrodnicze

W tropikalnej puszczy Ameryki Południowej, nad brzegami Amazonki i jej dopływów żyje pierwotny ptak – hoacyn, zwany także kośnikiem czubatym. Określenie „czubaty” pochodzi zapewne od czuba z piór, który wyrasta na jego głowie. Hoacyny żyją na ziemi już od 40 do 50 milionów lat. Do naszych czasów zachował się tylko jeden ich gatunek.

Hoacyn jest niezwykłym zwierzęciem z dwóch względów. Po pierwsze, ze wszystkich żyjących obecnie ptaków jest on najbardziej podobny do wymarłego praptaka archeopteryksa. Po drugie, jako jedyny wśród ptaków ma żołądek przeżuwający. Hoacyny żyją na drzewach rosnących nad brzegami rzek i bardzo rzadko schodzą na ziemię. Budują swoje gniazda na gałęziach, które zwisają nad wodą. U młodych hoacynów z dwóch pierwszych palców skrzydeł wyrastają długie pazury, które służą im do wspinaczki. Młode ptaki lubią robić wycieczki na sąsiednie konary. Gdy zagraża im jakieś niebezpieczeństwo, spadają po prostu do wody. Przy pomocy nóg i skrzydeł młode hoacyny całkiem nieźle potrafią pływać. Gdy niebezpieczeństwo minie, hoacyny wspinają się z powrotem do gniazda. Później, gdy dorosną nigdy, nie schodzą do wody. Hoacyn jako jedyny z żyjących ptaków posiada na skrzydłach szpony, podobne do tych, które posiadał wymarły przed milionami lat archeopteryks. Archeopteryks, przypuszczalnie tak samo, jak hoacyn słabo latał, za to wspinał się po gałęziach drzew.
Hoacyn ma niezwykły, jak na ptaka, sposób odżywiania – żywi się głównie liśćmi. Aby ten rodzaj pożywienia mógł być dobrze strawiony, żołądek hoacyna funkcjonuje podobnie jak u krowy. Dlatego też z dzioba hoacyna wydobywa się nieprzyjemny zapach. Indianie zamieszkujący Amerykę Południową nazywali hoacyna „cuchnącym ptakiem” i nie polowali na niego. Sądzili bowiem, że jego mięso ma również nieprzyjemny zapach.

* Źródło: „Rekordy zwierząt” – Gabriele Colditz
* Foto: Linda De Volder