Grzegorz Knapski


Biografia i wybrane aforyzmy

Grzegorz Knapski – polski jezuita, nauczyciel w kolegiach jezuickich, filolog, leksykograf, paremiograf, poeta i dramatopisarz.Prawdopodobnie nazywał się Knap, swoje prace podpisywał nazwiskiem Knapiusz a Knapski to późniejsza rekonstrukcja nazwiska.
Urodził się w 1564 w Grodzisku Mazowieckim, zmarł 12 listopada 1638 w Krakowie. Był synem sukiennika, należał do stanu mieszczańskiego.



Uczył się w szkołach w Warszawie, a od 1582 w Kolegium jezuitów w Pułtusku. Przez krótki czas przebywał w Wilnie i Braniewie. W 1585 przyjął śluby zakonne u jezuitów w Kaliszu i został nauczycielem w tamtejszym kolegium. Od 1587 uzupełniał wiedzę z zakresu filozofii w Poznaniu i Pułtusku. W latach 1594-1598 odbył czteroletni kurs teologii w Wilnie. Tam też w 1595 napisał po łacinie i wystawił tragedię „Philopater”, a w rok później drugą „Felicitas”. W 1598 został prefektem szkół w Poznaniu. Wtedy otrzymał święcenia kapłańskie. W latach 1603-1613 przebywał w Lublinie, ale także w Poznaniu i Krakowie. W 1604 napisał i wystawił w obecności biskupa krakowskiego Bernarda Maciejowskiego tragedię pt. „Eutropius”. Tylko niektóre pisane po łacinie utwory Knapiusza zachowały się w rękopisach.
W okresie 1614-1617 mieszkał we Lwowie i Jarosławiu. Knapski znał znakomicie grekę i pisał w tym języku wiersze.Sławę zdobył dzięki pracom leksykograficznym, a przede wszystkim trzytomowym słownikiem Thesaurus Polonolatinograecus seu Promptuarium linguae Latinae et Graecae, powstałym w latach 1621-1632.


Jaka to melodia? Kto to śpiewa?
Polskie piosenki

„Skarbiec polsko-łacińsko-grecki” był największym dziełem leksykografii staropolskiej, aż do momentu wydania słownika Lindego i miał duży wpływ na kształtowanie się norm językowych i ortograficznych w XVII i XVIII wieku w Polsce oraz wpływ na słownikarstwo litewskie, łotewskie i rosyjskie. Słownik obejmuje kilkanaście tysięcy haseł ułożonych alfabetycznie, należał do podstawowych pomocy naukowych w szkolnictwie. Jego tom pierwszy wznawiany był do 1793 aż 35 razy.Tom trzeci „Adagia Polonica”, z którego pochodzą wybrane przeze mnie „złote myśli”, to: „przysłowia polskie wybrane, zdania moralne i powiedzenia dowcipne, przyzwoite, po łacinie i grecku odtworzone, którym, zwłaszcza ciemniejszym, przydano światła i wyjaśnienia”.
„Adagia Polonica” to pierwszą próbą naukowego opracowania przysłów polskich, niewykorzystana jednak przez jego następców.



Aforyzmy Grzegorza Knapskiego



Więcej aforyzmów Grzegorza Knapskiego

Na naszych stronach wykorzystujemy ciasteczka (cookies).    Dowiedz się więcej   OK